Pensioen afkopen
Het afkopen van uw pensioen is een belangrijke financiële beslissing die grote gevolgen kan hebben voor uw toekomst. Bij Fortus begrijpen we dat u goed geïnformeerd wilt zijn voordat u deze stap overweegt. In dit artikel leest u alles over de mogelijkheden, gevolgen en alternatieven voor het afkopen van uw pensioen.
“Bij financiële beslissingen over uw pensioen is het essentieel om niet alleen naar de korte termijn te kijken. Overweeg altijd hoe uw keuzes uw financiële situatie op lange termijn beïnvloeden.”
Esther – Vastgoed specialist
Kan ik mijn pensioen laten afkopen?
De mogelijkheid om uw pensioen af te kopen hangt af van verschillende factoren. Niet iedereen heeft deze optie. Er zijn specifieke situaties waarin pensioenafkoop mogelijk is:
Kleine pensioenen
Bij kleine pensioenen is afkoop vaak wel mogelijk. Als uw opgebouwde pensioen minder dan €613,52 bruto per jaar bedraagt (2025), mag het pensioenfonds dit onder voorwaarden afkopen. Dit wordt ook wel een ‘klein pensioen’ genoemd.
Pensioen in eigen beheer
Bent u zelfstandig ondernemer en heeft u een pensioen in eigen beheer? Dan kunt u sinds 2017 gebruikmaken van de mogelijkheid om dit pensioen af te kopen. Deze regeling was oorspronkelijk tot 2023, maar is verlengd.
Emigratie
Als u emigreert, kunt u in sommige gevallen uw pensioen afkopen. Dit hangt af van het land waar u naartoe verhuist en de regels van uw pensioenfonds.
Reguliere pensioenen
Bij reguliere pensioenen bij een pensioenfonds is afkoop meestal niet toegestaan. De Nederlandse wet beschermt pensioenrechten en verbiedt in principe het afkopen van reguliere pensioenen bij pensioenfondsen.
Is afkopen van pensioen verstandig?
Of het afkopen van uw pensioen verstandig is, hangt af van uw persoonlijke situatie en toekomstplannen. Het is belangrijk om de voor- en nadelen zorgvuldig tegen elkaar af te wegen.
Voordelen van pensioen afkopen
Direct beschikbaar bedrag
Wanneer u uw pensioen afkoopt, ontvangt u direct een bedrag ineens. Dit kan handig zijn als u op korte termijn geld nodig heeft voor bijvoorbeeld het aflossen van schulden of het doen van investeringen.
Volledige controle
Bij afkoop heeft u volledige controle over uw geld. U bepaalt zelf hoe u het bedrag wilt besteden of investeren. Dit biedt meer flexibiliteit dan het ontvangen van maandelijkse pensioenuitkeringen.
Onafhankelijkheid van het pensioenfonds
Als u uw pensioen afkoopt, bent u niet meer afhankelijk van de prestaties van het pensioenfonds. U draagt zelf de verantwoordelijkheid voor uw financiële toekomst.
Nadelen van pensioen afkopen
Hoge belastingdruk
Bij afkoop van uw pensioen betaalt u direct belasting over het gehele bedrag. Dit kan oplopen tot 49,5%, afhankelijk van uw belastingschijf. Daarnaast wordt er vaak een revisierente van 20% in rekening gebracht. Dit maakt afkoop fiscaal onaantrekkelijk.
Verlies van zekerheid
Door uw pensioen af te kopen, verliest u de zekerheid van een levenslange uitkering. Dit vergroot het risico dat u op latere leeftijd onvoldoende inkomen heeft.
Gemiste voordelen van schaalgrootte
Als u uw pensioen afkoopt, mist u mogelijk de voordelen van collectief beleggen via een pensioenfonds. Pensioenfondsen kunnen door hun schaalgrootte vaak efficiënter beleggen dan individuele personen.
Wilt u meer weten over alternatieve investeringsmogelijkheden? Lees dan ons uitgebreide artikel over obligatiefondsen voor meer informatie.
Kun je een klein pensioen afkopen?
Ja, kleine pensioenen kunnen in veel gevallen worden afgekocht. De wetgeving maakt dit mogelijk om administratieve lasten voor pensioenfondsen te verminderen.
Een klein pensioen is een pensioen dat minder dan €613,52 bruto per jaar (2025) uitkeert. Pensioenfondsen mogen deze kleine pensioenen afkopen, maar alleen met uw toestemming en onder specifieke voorwaarden.
Voorwaarden voor afkoop klein pensioen:
- Het pensioen moet lager zijn dan €613,52 bruto per jaar
- U moet instemmen met de afkoop
- Voor pensioenen opgebouwd na 1 januari 2018 geldt een wachtperiode van 5 jaar
- Afkoop kan alleen op AOW-leeftijd
Het pensioenfonds moet u vooraf informeren over de afkoop. Als u binnen de gestelde termijn niet reageert, betekent dit niet automatisch dat de afkoop doorgaat – uw actieve toestemming is vereist.
Bij afkoop van een klein pensioen wordt er belasting ingehouden. Het tarief is echter vaak lager dan bij grotere afkoopsommen, omdat het bedrag lager is en mogelijk in een lagere belastingschijf valt.
Is het afkopen van een klein pensioen verstandig?
Voor kleine pensioenen kan afkoop soms wel verstandig zijn. De administratieve lasten en kosten die het pensioenfonds in rekening brengt, kunnen relatief hoog zijn in verhouding tot het pensioen zelf. Hierdoor blijft er minder over voor uw daadwerkelijke pensioenuitkering.
Met het afkoopbedrag kunt u mogelijk andere financiële doelen realiseren, zoals het aflossen van schulden of het investeren in vastgoed. Vastgoedinvesteringen kunnen een alternatieve bron van inkomsten vormen voor uw pensioen.
Toch is het belangrijk om goed na te denken over wat u met het afkoopbedrag gaat doen. Als u het geld direct uitgeeft, heeft u er op latere leeftijd niets meer aan. Het is verstandig om het bedrag te investeren of te sparen voor uw oude dag.
Hoeveel belasting betaal je bij afkopen van je pensioen?
De belasting die u betaalt bij het afkopen van uw pensioen is een belangrijke factor in uw beslissing. De fiscale gevolgen kunnen aanzienlijk zijn.
Belasting in box 1
Bij afkoop van pensioen wordt het bedrag belast als inkomen in box 1. Dit betekent dat het progressieve belastingtarief van toepassing is. Voor 2025 gelden de volgende tarieven:
- Eerste schijf (tot €38.441): 35,82%
- Tweede schijf (€38.441 – €76.817): 37,48%
- Derde schijf (vanaf €76.817): 49,5%
Revisierente
Naast de inkomstenbelasting moet u bij pensioenafkoop vaak ook revisierente betalen. Deze bedraagt 20% over het bruto afkoopbedrag. De revisierente is een soort boete omdat u eerder belastingvoordeel heeft genoten bij het opbouwen van uw pensioen.
Uitzonderingen
Voor kleine pensioenen geldt soms een uitzondering. Als het pensioen wordt afgekocht omdat het onder de grens van €613,52 per jaar valt, wordt er geen revisierente in rekening gebracht.
Laat u altijd goed adviseren over de exacte belastinggevolgen in uw situatie. De impact kan aanzienlijk zijn en verschilt per persoon, afhankelijk van uw overige inkomen en vermogen.
| Belastingcomponent | Percentage/Bedrag | Toelichting |
|---|---|---|
| Inkomstenbelasting | 35,82% – 49,5% | Afhankelijk van uw belastingschijf |
| Revisierente | 20% | Niet bij kleine pensioenen |
| Totale belastingdruk | Tot 69,5% | Bij hoogste belastingschijf + revisierente |
Alternatieven voor pensioenafkoop
Als u twijfelt over het afkopen van uw pensioen, zijn er verschillende alternatieven die mogelijk beter bij uw situatie passen. Deze opties kunnen fiscaal voordeliger zijn en bieden vaak meer zekerheid voor de lange termijn.
Vastgoedinvesteringen
Het investeren in vastgoed kan een interessant alternatief zijn voor pensioenafkoop. Door te investeren in verhuurpanden kunt u een stabiele inkomstenstroom creëren die als aanvulling op uw pensioen kan dienen. Hiervoor is wel kennis van de vastgoedmarkt en voldoende startkapitaal nodig.
Bij Fortus kunnen wij u adviseren over de mogelijkheden van vastgoedinvesteringen als alternatief voor pensioenafkoop. Vastgoed biedt verschillende voordelen zoals:
- Stabiele huurinkomsten
- Mogelijke waardestijging op lange termijn
- Fiscale voordelen zoals afschrijvingen
- Spreiding van risico’s
Vastgoedfondsen
Voor wie niet direct een pand wil kopen maar wel wil profiteren van vastgoed, zijn vastgoedfondsen een optie. Deze bieden professioneel beheer en lagere instapdrempels.
Obligaties
Investeren in obligaties kan een stabiel rendement opleveren en is vaak minder risicovol dan aandelen. Dit kan een goede aanvulling zijn op uw pensioenvoorziening.
Pensioen laten staan
Vaak is het verstandigst om uw pensioen gewoon te laten staan en maandelijks te laten uitkeren. Dit biedt de zekerheid van een levenslange uitkering zonder de hoge belastingdruk van afkoop.
Nieuwe pensioenregels per 1 juli 2025
Per 1 juli 2025 wordt het mogelijk om bij pensionering maximaal 10% van uw totale pensioengeld ineens te laten uitkeren. Dit geldt niet als afkoop, maar als een nieuwe optie binnen de pensioenwet.
Let op: dit bedrag wordt wel belast als extra inkomen, wat kan leiden tot een hogere belastingdruk en mogelijk verlies van toeslagen zoals zorgtoeslag of huurtoeslag.
Veelgestelde vragen
Na afkoop van uw pensioen vervallen alle rechten op toekomstige pensioenuitkeringen. U ontvangt geen maandelijkse uitkeringen meer en verliest ook eventuele nabestaandenpensioenen. Het is daarom belangrijk om goed na te denken over deze beslissing.
Nee, gedeeltelijke afkoop is in Nederland niet mogelijk. U kunt uw pensioen alleen volledig afkopen. Per 1 juli 2025 wordt het wel mogelijk om 10% van uw pensioen ineens te laten uitkeren, maar dit geldt niet als afkoop.
Pensioenafkoop kan gevolgen hebben voor uw toeslagen zoals zorgtoeslag, huurtoeslag en gemeentelijke kwijtscheldingen. Het eenmalige bedrag telt mee voor de vermogenstoets, waardoor u mogelijk niet meer in aanmerking komt voor deze toeslagen.
Voor kleine pensioenen geldt een minimum van €2 per jaar. Pensioenen onder dit bedrag vervallen automatisch. Voor afkoop geldt een maximum van €613,52 per jaar (2025). Pensioenen boven dit bedrag kunnen in principe niet worden afgekocht.
