Informatieplicht omgevingswet
De informatieplicht binnen de Omgevingswet is een belangrijk onderdeel waar veel vastgoedeigenaren en ontwikkelaars mee te maken krijgen. Bij Fortus begrijpen we dat het soms lastig kan zijn om door alle regelgeving heen te navigeren. Daarom hebben we deze pagina samengesteld om u volledig te informeren over wat de informatieplicht precies inhoudt en wat dit voor u betekent.
“Veel vastgoedontwikkelaars onderschatten de impact van de informatieplicht. Een goede voorbereiding zorgt ervoor dat u later niet voor verrassingen komt te staan en uw project soepel kan verlopen.”
Esther – Vastgoed specialist
Wat houdt de informatieplicht in de omgevingswet in?
De informatieplicht in de Omgevingswet verplicht initiatiefnemers van activiteiten om bepaalde informatie aan het bevoegd gezag te verstrekken. Anders dan bij een vergunningaanvraag of meldplicht, kunt u na het verstrekken van deze informatie direct starten met uw activiteit. Het bevoegd gezag gebruikt deze informatie om inzicht te krijgen in wat er gebeurt binnen hun gebied.
Het doel van de informatieplicht is tweeledig: enerzijds zorgt het ervoor dat overheden weten welke activiteiten plaatsvinden, anderzijds creëert het minder administratieve lasten dan een vergunningplicht of meldplicht. Voor u als initiatiefnemer betekent dit dat u sneller kunt starten met uw projecten, terwijl de overheid toch op de hoogte blijft.
De informatieplicht is een lichtere vorm van regulering dan een vergunningplicht of meldplicht, maar dit betekent niet dat u deze kunt negeren. Het niet voldoen aan de informatieplicht kan namelijk leiden tot handhaving door het bevoegd gezag.
Welke informatieplichten zijn er in de omgevingswet?
De Omgevingswet kent verschillende soorten informatieplichten. Deze zijn vastgelegd in het Besluit activiteiten leefomgeving (Bal) en mogelijk ook in lokale omgevingsplannen. De belangrijkste categorieën van informatieplichten zijn:
- Informatieplicht bij start van activiteiten
- Informatieplicht bij wijziging van activiteiten
- Informatieplicht bij beëindiging van activiteiten
- Informatieplicht bij ongewone voorvallen
Voor verschillende activiteiten gelden specifieke informatieplichten. Als u bijvoorbeeld gaat investeren in vastgoed waarbij u bouwwerkzaamheden gaat uitvoeren, kunt u te maken krijgen met informatieplichten rondom bodemwerkzaamheden, grondwaterbeheer of natuurbescherming.
Ook bij het beheren of transformeren van bestaand vastgoed kunnen informatieplichten van toepassing zijn, bijvoorbeeld bij sloopwerkzaamheden of bij het wijzigen van het gebruik van een pand. Dit is belangrijk om rekening mee te houden wanneer u overweegt om een vastgoed financiering aan te vragen voor dergelijke projecten.
Het verschil tussen een informatieplicht en een meldplicht
Het is belangrijk om het verschil te begrijpen tussen een informatieplicht en een meldplicht, aangezien deze vaak door elkaar worden gehaald maar verschillende gevolgen hebben voor uw project.
Informatieplicht | Meldplicht |
|---|---|
U kunt direct starten na het verstrekken van de informatie | U moet wachten tot na de beoordelingstermijn (meestal 4 weken) |
Geen formele acceptatie nodig | De melding moet worden geaccepteerd |
Lichter regime | Zwaarder regime |
Bij een informatieplicht volstaat het om de vereiste gegevens te verstrekken aan het bevoegd gezag, waarna u direct kunt starten met uw activiteit. Bij een meldplicht moet u eerst een melding doen en vervolgens wachten op de beoordelingstermijn voordat u mag beginnen. Het bevoegd gezag kan bij een meldplicht ook aanvullende voorschriften opleggen.
Voor vastgoedontwikkelaars en investeerders is het cruciaal om te weten welke plicht van toepassing is op hun specifieke activiteit, aangezien dit direct invloed heeft op de planning en voortgang van projecten. Wanneer u bijvoorbeeld bezig bent met transformatie van vastgoed, kan het verschil tussen een informatie- of meldplicht weken of zelfs maanden aan doorlooptijd schelen.
Wat valt er onder de informatieplicht?
De informatieplicht kan betrekking hebben op verschillende soorten activiteiten en informatie. Hieronder vallen de meest voorkomende categorieën:
Algemene gegevens over de activiteit
Bij vrijwel alle informatieplichten moet u basisgegevens verstrekken zoals:
- NAW-gegevens van de initiatiefnemer
- Locatie van de activiteit
- Aard en omvang van de activiteit
- Geplande start- en (indien bekend) einddatum
Specifieke informatie per activiteitsoort
Afhankelijk van het type activiteit moet u aanvullende specifieke informatie verstrekken. Bij bodemwerkzaamheden kan dit bijvoorbeeld gaan om de resultaten van bodemonderzoek. Bij activiteiten die impact hebben op natuurwaarden moet u informatie geven over beschermde soorten of habitats.
Voor eigenaren van zakelijk vastgoed is het belangrijk om te weten dat bij veranderingen in het gebruik van het pand, zoals bij zakelijk vastgoed financieren voor herontwikkeling, informatieplichten kunnen gelden voor zaken als brandveiligheid, toegankelijkheid en energieprestaties.
Ongewone voorvallen
Een specifieke vorm van informatieplicht betreft ongewone voorvallen. Als tijdens uw activiteit iets onverwachts gebeurt met mogelijk nadelige gevolgen voor de omgeving, bent u verplicht dit direct te melden bij het bevoegd gezag. Denk hierbij aan lekkages, bodemverontreiniging of andere calamiteiten.
Deze plicht geldt niet alleen tijdens bouwwerkzaamheden maar ook tijdens de exploitatiefase van vastgoed. Als u bijvoorbeeld bezig bent met contractmanagement voor uw vastgoedportefeuille, is het belangrijk dat u deze verantwoordelijkheid duidelijk belegt bij de juiste partijen.
Informatieplicht in de praktijk: stappen voor vastgoedeigenaren
Om aan de informatieplicht te voldoen, kunt u deze stappen volgen:
1. Bepaal welke informatieplichten van toepassing zijn
Onderzoek eerst welke informatieplichten relevant zijn voor uw specifieke activiteit. Dit kunt u doen door:
Het Omgevingsloket te raadplegen, waar u via de vergunningcheck kunt zien welke plichten gelden. Navraag te doen bij de gemeente of omgevingsdienst. Een specialist in te schakelen die bekend is met de Omgevingswet.
2. Verzamel de benodigde informatie
Verzamel vervolgens alle informatie die u moet verstrekken. Dit kan variëren van eenvoudige projectgegevens tot gedetailleerde technische informatie, afhankelijk van de aard van uw activiteit.
3. Dien de informatie in
Dien de verzamelde informatie in bij het bevoegd gezag. Dit kan meestal digitaal via het Omgevingsloket, maar informeer altijd naar de exacte procedure bij uw gemeente.
4. Bewaar bewijsstukken
Bewaar altijd bewijs van het voldoen aan de informatieplicht, zoals bevestigingen of ontvangstbewijzen. Dit kan belangrijk zijn bij eventuele controles of geschillen later.
Voor projectontwikkelaars die werken met projectfinanciering is het extra belangrijk om dit soort zaken goed te documenteren, aangezien financiers vaak willen zien dat alle wettelijke verplichtingen correct worden nageleefd.
Veelgestelde vragen
De timing voor het verstrekken van informatie verschilt per activiteit. Meestal moet u de informatie verstrekken voordat u met de activiteit begint. De exacte termijn staat vermeld in de regelgeving die de informatieplicht oplegt, maar is doorgaans korter dan bij een meldplicht.
Als u niet voldoet aan de informatieplicht, kan het bevoegd gezag handhavend optreden. Dit kan leiden tot een waarschuwing, een last onder dwangsom of in ernstige gevallen zelfs tot stillegging van uw activiteit. Daarnaast kan het niet voldoen aan de informatieplicht leiden tot aansprakelijkheid als er schade ontstaat.
In principe ligt de informatieplicht bij de initiatiefnemer van de activiteit, dus degene die de activiteit onderneemt of laat ondernemen. U kunt echter wel afspraken maken met aannemers of andere betrokkenen over wie de praktische uitvoering van de informatieplicht verzorgt. Het is belangrijk om dit contractueel vast te leggen en duidelijke afspraken te maken over verantwoordelijkheden. Let wel: als initiatiefnemer blijft u uiteindelijk verantwoordelijk voor het correct nakomen van de informatieplicht, ook als een andere partij deze namens u uitvoert.
U kunt dit het beste controleren via het Omgevingsloket (omgevingsloket.nl) door gebruik te maken van de vergunningcheck. Voer hier uw locatie en geplande activiteit in om te zien welke verplichtingen gelden. Daarnaast kunt u contact opnemen met de gemeente of omgevingsdienst voor advies. Bij complexere projecten is het verstandig om een specialist in te schakelen die bekend is met de Omgevingswet. Let op: de regelgeving kan per gemeente verschillen door lokale omgevingsplannen, dus controleer altijd de lokale regels naast de landelijke wetgeving.