Overdrachtsbelasting bouwgrond
Koopt u bouwgrond? Dan krijgt u te maken met overdrachtsbelasting. Dit is een belangrijke kostenpost waar u vooraf rekening mee moet houden. Fortus legt u uit welke regels gelden voor overdrachtsbelasting bij aankoop van bouwgrond en welke tarieven in 2025 van toepassing zijn.
Als vastgoedspecialist helpen wij dagelijks mensen bij de financiering en aankoop van vastgoed, waaronder bouwgrond. In dit artikel leest u alles over de geldende tarieven, uitzonderingen en mogelijkheden om kosten te besparen.
“Veel kopers van bouwgrond weten niet dat het tarief van de overdrachtsbelasting afhangt van het toekomstige gebruik van de grond. Dit kan duizenden euro’s schelen in uw totale aankoopkosten.”
Esther – Vastgoed specialist
Wat is overdrachtsbelasting op bouwgrond?
Overdrachtsbelasting is een belasting die u betaalt bij de aankoop van onroerend goed in Nederland, dus ook bij bouwgrond. Deze belasting wordt berekend over de koopsom van de grond en maakt onderdeel uit van de ‘kosten koper’ (k.k.).
Het percentage overdrachtsbelasting dat u betaalt, hangt af van verschillende factoren, zoals het beoogde gebruik van de grond en uw persoonlijke situatie. Voor de juiste investeren in vastgoed strategie is het belangrijk de exacte kosten te kennen.
Tarieven overdrachtsbelasting bouwgrond 2025
Voor bouwgrond (onbebouwde grond) gelden in 2025 de volgende regels omtrent overdrachtsbelasting:
10,4 % – dit is het standaardtarief voor onbebouwde grond en andere niet‑woningobjecten
2 % – dit tarief geldt alleen bij de aankoop van een woning die de koper zelf langdurig als hoofdverblijf zal gebruiken (niet van toepassing op zuivere bouwgrond)
0 % (vrijstelling) – in bijzondere gevallen kan een vrijstelling gelden (bijvoorbeeld de startersvrijstelling bij woningkoop), maar die is niet toegesneden op losse bouwgrond
Het verschil tussen 2 % en 10,4 % kan — bijvoorbeeld bij een kavel van € 150.000 — oplopen tot € 12.600.
Overdrachtsbelasting bouwgrond voor particulieren
Als particulier kun je niet automatisch het 2 %-tarief toepassen bij aankoop van bouwgrond—zelfs als je voornemens bent om er een woning op te bouwen. De grond wordt dan als “niet‑woning” beschouwd en valt in beginsel onder het hoge tarief van 10,4 %.
De verlaagde 2 %-heffing geldt alleen als je daadwerkelijk een bestaande woning koopt waarin je zelf gaat wonen. Voor die situatie moet je onder meer:
schriftelijk verklaren bij de notaris dat je de woning als jouw hoofdverblijf zult gebruiken
daadwerkelijk het woongebruik realiseren (de Belastingdienst kan dit nadien toetsen)
Startersvrijstelling
Voor kopers tussen 18 en 35 jaar geldt in 2025 een vrijstelling van overdrachtsbelasting (dus 0 %) bij aankoop van een woning tot maximaal € 525.000, mits zij voldoen aan de voorwaarden en in de woning gaan wonen.
Echter: deze vrijstelling is niet van toepassing op losse bouwgrond zonder woning.
Overdrachtsbelasting agrarische grond
Voor agrarische grond gelden speciale regels wat betreft de overdrachtsbelasting. Als de grond bestemd blijft voor agrarische doeleinden, is vaak een vrijstelling van toepassing. Dit betekent dat u 0% overdrachtsbelasting betaalt.
Let op: zodra de bestemming wijzigt van agrarisch naar bouwgrond, vervalt deze vrijstelling. Bij aankoop van agrarische grond met het doel deze om te zetten naar bouwgrond, zal in de meeste gevallen het reguliere tarief van 8% gelden.
Voor agrarische ondernemers die grond kopen voor bedrijfsuitbreiding bestaan er specifieke regelingen. Deskundig advies is hierbij essentieel. Bij vastgoed financiering van agrarische grond kunnen wij u helpen met de juiste structuur.
Van agrarische grond naar bouwgrond: fiscale gevolgen
De omzetting van agrarische grond naar bouwgrond heeft niet alleen gevolgen voor de overdrachtsbelasting, maar ook voor andere belastingen:
Bij verkoop van de grond na bestemmingswijziging kan inkomstenbelasting verschuldigd zijn over de waardevermeerdering. Dit kan oplopen tot 49,5% in box 1 of 36,97% in box 2, afhankelijk van uw situatie. Professioneel fiscaal advies is daarom aan te raden voordat u besluit agrarische grond aan te kopen voor ontwikkeling.
Wilt u meer weten over de fiscale aspecten bij transformatie van agrarisch vastgoed? Lees dan ons uitgebreide artikel over transformatie vastgoed voor meer informatie.
Wat zijn de kosten koper bij aankoop bouwgrond?
Bij de aankoop van bouwgrond komen meer kosten kijken dan alleen de overdrachtsbelasting. De totale kosten koper (k.k.) bestaan meestal uit:
Kostenpost | Percentage/bedrag |
|---|---|
Overdrachtsbelasting | 2% of 8% van de koopsom |
Notariskosten | €1.000 – €1.500 |
Kadasterkosten | €80 – €150 |
Makelaarskosten (optioneel) | 1-2% van de koopsom |
Bodemonderzoek (optioneel) | €500 – €2.500 |
In totaal komen de kosten koper bij bouwgrond meestal neer op ongeveer 3-10% van de koopsom, afhankelijk van het toepasselijke overdrachtsbelastingtarief en of u gebruik maakt van een makelaar.
Voor de rendement op vermogen berekening is het belangrijk alle aankoopkosten mee te nemen in uw investeringsanalyse.
Belasting bij verkoop van bouwgrond
Als u bouwgrond verkoopt, krijgt u niet direct te maken met overdrachtsbelasting – die betaalt de koper. Maar er kunnen wel andere belastingen van toepassing zijn:
Als particulier kan de verkoop vallen onder de inkomstenbelasting in box 3 (vermogen). Bij ondernemers of projectontwikkelaars kan de winst belast worden in box 1 als inkomsten uit onderneming, of in box 2 als de grond eigendom is van een BV.
De hoogte van de belasting hangt af van verschillende factoren, zoals hoe lang u de grond in bezit had, of het een incidentele verkoop betreft of dat u beroepsmatig handelt in vastgoed, en of er sprake is van speculatie.
Vrijstellingen en uitzonderingen
Er bestaan verschillende vrijstellingen en uitzonderingen op de overdrachtsbelasting bij bouwgrond:
- Vrijstelling bij bedrijfsoverdracht binnen familie
- Vrijstelling bij inbreng in een vennootschap
- Vrijstelling bij specifieke gebiedsontwikkeling
De voorwaarden voor deze vrijstellingen zijn complex en veranderen regelmatig. Laat u daarom goed adviseren door een fiscalist of neem contact op met onze vastgoedspecialisten.
Voor grotere projecten is projectfinanciering vaak een passende oplossing, waarbij wij ook fiscale optimalisatie kunnen meenemen.
Veelgestelde vragen
Bij aankoop van bouwgrond betaalt u overdrachtsbelasting. Het tarief is 2% als u er zelf op gaat wonen en 8% bij zakelijk gebruik of belegging. Daarnaast kunt u te maken krijgen met notariskosten, kadasterkosten en eventueel makelaarskosten.
In 2025 geldt een tarief van 2% voor particulieren die een hoofdverblijf bouwen op de grond. Voor beleggingen, tweede woningen en zakelijk gebruik geldt 8%. Er zijn specifieke vrijstellingen voor agrarische grond en bedrijfsoverdrachten.
Bij verkoop van bouwgrond betaalt u geen overdrachtsbelasting, maar mogelijk wel inkomstenbelasting over de winst. Als particulier valt dit onder box 3, als ondernemer onder box 1 of box 2. De tarieven variëren van 31% tot 49,5% afhankelijk van uw situatie.
In bepaalde situaties kunt u teveel betaalde overdrachtsbelasting terugvragen, bijvoorbeeld als u onterecht het hoge tarief heeft betaald terwijl u recht had op het lage tarief. Dit moet binnen 5 jaar na betaling worden aangevraagd bij de Belastingdienst.